Toen ik net begon met leidinggeven, was ik best onzeker en wilde ik het vooral goed doen.
En ik dacht: duidelijk zijn is genoeg. Heldere doelen, goede afspraken, en gaan. Tot ik erachter kwam dat niet iedereen hetzelfde reageert op die aanpak.
Ik herinner me een medewerker, laten we haar Lisa noemen, die net begon. Super gemotiveerd, maar nog onervaren. Ik gaf haar veel vrijheid – want hé, autonomie is belangrijk toch? Maar dat werkte totaal niet. Ze raakte onzeker, vroeg niks, en leverde uiteindelijk werk in dat ik volledig moest herzien.
In dit zelfde team zat Paul. Al jaren in dienst, ervaren en zelfstandig. Die kreeg juist wél veel sturing van mij. Elke dag vroeg ik hoe het ging en of ik kon helpen. Op een gegeven moment zei hij: “Ellen, ik waardeer het hoor, maar ik red me wel. Laat mij maar gewoon gaan.” 😅
Het kwartje viel pas toen ik kennismaakte in een training met het situationeel leiderschapsmodel. Sindsdien weet ik: als leider moet je kunnen schakelen. Niet iedereen heeft hetzelfde nodig.
Wat is situationeel leiderschap?
Heel simpel gezegd: je past je leiderschapsstijl aan op wat een medewerker op dat moment nodig heeft. Daarbij kijk je als eerste naar:
- Competentie – Kan iemand de taak aan?
- Betrokkenheid – Is iemand gemotiveerd en zelfverzekerd?
Afhankelijk daarvan kies je één van deze vier stijlen:
Vier stijlen, afgestemd op wat iemand nodig heeft:
🔶 Instrueren – bij weinig ervaring en nog niet kunnen, én weinig motivatie
👉 Geef duidelijke uitleg, stuur aan, houd overzicht en vinger aan de pols
🔶 Coachen – bij enige ervaring en iets kunnen, maar onzekerheid of zoekende
👉 Moedig aan, geef begeleiding én ruimte, toon betrokkenheid
🟢 Ondersteunen – bij ervaring en kunnen, maar weinig motivatie
👉 Werk samen, luister goed, geef vertrouwen
🟢 Delegeren – bij zelfstandige, gemotiveerde mensen en weten wat ze doen
👉 Laat los en blijf op afstand beschikbaar, vertrouw erop dat het goed komt
Een voorbeeld uit de praktijk
Tijdens een teamtraject werkte ik met een leidinggevende die gefrustreerd was. “Ik behandel iedereen gelijk, en tóch werkt het niet!” zei ze. Dat was precies het probleem.
We maakten een matrix met de vier stijlen, en plotten haar teamleden erin. Wat bleek? De ene medewerker had vooral begeleiding nodig (coachen), de ander kon alles zelfstandig (delegeren), en een derde miste vooral motivatie (ondersteunen).
Toen ze haar stijl per persoon ging aanpassen, kwam er ineens beweging in het team. Meer duidelijkheid, meer energie, minder frustratie.
Kijk nu eens naar jouw eigen team
👉 Ga bij jezelf na:
Welke medewerker heeft wél de vaardigheden, maar niet de motivatie? Wie is nog zoekende? En wie draait zelfstandig?
👉 Pas je stijl aan:
Durf sturend te zijn als dat nodig is, of laat juist los waar het kan. Niet iedereen heeft behoefte aan jouw volle aandacht (en dat is goed nieuws 😉).
👉 Check regelmatig in:
Mensen groeien. Wat vandaag nog instructie vraagt, kan morgen al coaching zijn.
Tot slot een vraag aan jou:
Welke medewerker in jouw team verdient vandaag een andere aanpak van jou?
In de Mastermind ‘Van Ondernemerschap naar effectief leiderschap’ werken we actief met dit model. Want veel ondernemers worstelen met dezelfde vraag: "Waarom doet mijn team niet gewoon wat ik vraag?"
Het antwoord ligt vaak niet bij de ander – maar bij jouw stijl van leidinggeven.
Wie heeft wat nodig? En kun jij daarin schakelen.
En dat begint met inzicht. In je team, maar ook in jezelf.
📩 Wil je meer leren? Sluit je dan aan bij de volgende ronde van de Mastermind. Deze start na de zomer en je leert praktisch en effectief leiderschap in te zetten – mét meer rust én resultaat.
Klik hier de pdf met de volgende start datum.
En voel je dat je hier eens over wilt sparren? Je bent van harte welkom. 💬
👉 Neem contact met me op voor een vrijblijvend gesprek
