“Maar ik doe helemaal niks!” Hoe je kunt voorkomen dat collega’s met de beschuldigende vinger naar elkaar wijzen

Ken je het verhaal van iemand, niemand en iedereen? Dit korte, symbolische verhaal heeft alles te maken met het verdelen van taken binnen een team. Die kunnen maar beter heel duidelijk onderling verdeeld zijn. Is dat niet het geval, dan hebben we de neiging anderen verantwoordelijk te houden voor werkzaamheden die we evengoed zelf hadden kunnen uitvoeren.

Het is waar: We zijn snel geneigd de schuld bij een ander te zoeken, in plaats van bij onszelf. Hoe kun je hier als leidinggevende mee omgaan en beter nog: hoe voorkom je dat teamleden met de beschuldigende vinger in de richting van een collega wijzen?

Niemand wil verantwoordelijk zijn

De schuldvraag heeft alles te maken met verantwoordelijkheid durven nemen. Mensen willen niet als schuldige worden aangewezen mocht onverhoopt iets fout gaan. Het is aan de leidinggevende om afspraken te maken met zijn team over doelstellingen en te realiseren resultaten. Ook faciliteert een leidinggevende het team om resultaten te behalen en te coachen wanneer dat niet lukt.

Het effect van de schuldvraag

De schuldvraag heeft nogal wat effect op meerdere zaken. Het resultaat is altijd dat een klant niet krijgt waar hij om vraagt. Wie blijft hangen in de schuldvraag en de schuld bij een collega of ‘het systeem’ neerlegt, zegt namelijk tegen de klant dat hij hem niet verder kan helpen. Het probleem is niet opgelost. Omdat we ons niet schuldig willen voelen, leggen we het bij een ander neer.

Taken concreet benoemen

Hoe ga je hier mee om? Wat wij hebben gemerkt, is dat je een team het beste zelf kunt laten bepalen hoe het gewenste resultaat moet worden bereikt. Hiervoor moeten ze wel gezamenlijke verantwoordelijkheid laten zien. Wil je dit bewerkstelligen, benoem dan heel concreet waar ieders’ taken liggen. Wat wordt van persoon A verwacht bij het uitvoeren van de genoemde taak? Heb je dat duidelijk, dan kunnen mensen elkaar gaan aanspreken op elkaars’ taken.

Einde van de dag

Komt een team afspraken niet na, dan kan de leidinggevende het team confronteren met de afspraken die staan en achterhalen waar het fout is gegaan. Kies voor commitment rondom het doel dat je samen wilt bereiken. Blijft een lid uit het team dit heel lastig vinden, ga dan voor een confronterend gesprek: wat maakt dat deze persoon zich niet aan de afspraak kan houden?

Feedback

En dat aanspreken, dat doe je pas wanneer duidelijke afspraken over taken zijn gemaakt. Over het geven van feedback wordt vaak heel ingewikkeld gedaan. Een goede manier van feedback geven in teamverband, bespreken we in het volgende blog.